Na bijna zes jaar wachten brengt Microsoft op 5 oktober 2021 de opvolger van de huidige Windows versie uit: Windows 11. De nieuwe slogan van Microsoft is “Een nieuwe Windows-ervaring die je dichter bij de mensen en dingen brengt waar je van houdt”. Microsoft wil met Windows 11 een besturingssysteem neerzetten dat beter past bij een wereld waarin veel meer mensen thuiswerken en waar online communicatie belangrijker is dan ooit.
Het goede nieuws is dat Windows 11 voor gebruikers met een Windows 10 licentie een gratis upgrade is.
Ontwerp
Bij het opstarten van Windows 11 zie je meteen dat het nieuwe ontwerp gebruik maakt van zachte pastelkleuren en afgeronde hoeken. Het doel is om het een kalmer en georganiseerder uiterlijk aan de desktop te geven dan Windows 10. Je ziet meteen dat het startmenu is gecentreerd en niet langer op zijn oude plek linksonder op het scherm te vinden is, in de woorden van Panos Panay de chief product officer bij Microsoft:
“We put Start at the center. It puts you at the center,” zei Panos Panay, chief product officer bij Microsoft. “It’s what you need, closer to you, simplified.”
Door het hele besturingssysteem is het nieuwe ontwerp niet alleen consistent in het uiterlijk maar ook in de werking van de apps en menu’s zelf. In plaats van pagina’s waar veel instellingen willekeurig onder elkaar staan, zijn alle instellingen netjes en overzichtelijk onderverdeeld in kopjes waardoor het makkelijker is geworden om de meeste instellingen te vinden:
Toegankelijkheid in Windows 11:
Toegankelijkheid in Windows 10:
Een ander goed voorbeeld hiervan is het menu van de Windows verkenner. Veel opties in het menu van de verkenner worden bijna nooit gebruikt, maar worden wel allemaal weergeven. In Windows 11 zijn de instellingen onderverdeeld in nette knoppen waardoor dit deel ook een rustiger en overzichtelijker uiterlijk krijgt.
Verkenner in Windows 11:
Verkenner in Windows 10:
Android apps
We zijn redelijk enthousiast over de visuele veranderingen, maar een besturingssysteem is alleen zo goed als zijn mogelijkheden. Windows 11 heeft vrijwel alles dat in Windows 10 zit maar met een paar interessante toevoegingen, waarvan de grootste in onze optiek de ondersteuning voor Android apps. Vanaf release zal het niet meteen beschikbaar zijn maar in 2022 zal Windows 11 de mogelijkheid krijgen om Android applicaties te draaien. Microsoft heeft aangegeven dat ze in principe de gehele Amazon Appstore beschikbaar stellen (500.000 apps). Het is nog niet heel duidelijk hoe breed de ondersteuning van de Google Play Store (3.5 miljoen apps) zal zijn, waarschijnlijk zullen niet alle apps beschikbaar zijn.
Gebaseerd op een benchmark die op 6 september 2021 op Geekbench verscheen (Link naar Geekbench) zullen de prestaties van de Android apps op Windows 11 erg goed zijn aangezien het systeem zich voordoet als de nieuwste mobiele processor van Snapdragon de Snapdragon 865. In deze score staat dat er gebruik wordt gemaakt van 6GB RAM, we vermoeden dus wel dat de prestaties afhankelijk zullen zijn van de processor en de hoeveelheid RAM van de PC.
Teams
Uiteraard heeft Microsoft ook verbeteringen gemaakt die passen bij de nieuwe wereld van thuiswerken en online vergaderen. Microsoft Teams is nu beter geïntegreerd met het besturingssysteem. In Windows 10 voelt Teams als een losse app (die soms problemen veroorzaakt) maar in Windows 11 zal het meer gaan lijken op het zeer succesvolle Facetime op MacOS waarbij synchronisatie en gebruiksvriendelijkheid tussen verschillende apparaten het uitgaanspunt is.
Microsoft Teams staat nu standaard in de taakbalk met een nieuw paars camera icoontje. Met één druk op de knop kan je nu chatten, bellen of een videogesprek beginnen. Als we verder kijken naar de nieuwe Teams app zien we bij het openen dat veel van de functies en menu’s er hetzelfde uitzien als de huidige Windows 10 app maar wel met het afgeronde en rustige ontwerp van Windows 11.
Widgets
Widgets maken een terugkeer in Windows 11 (soort van). Deze werden voor het eerst geïntroduceerd in Windows Vista en zijn altijd een beetje ongebruikt gebleven voor de meeste Windows gebruikers omdat Vista niet het beste besturingssysteem was. In Windows 11 zijn widgets gemakkelijk in te stellen en in te delen op de manier die de gebruiker zelf het meest prettig vindt. Denk aan het dagelijkse weerbericht, zoekfuncties, kalenders, OneDrive, sociale media etcetera. Voor nu zijn de widgets nog wel exclusief gelimiteerd aan Microsoft diensten maar we hopen dat er in de toekomst meer widgets van verschillende bedrijven worden toegelaten.
Virtuele bureaubladen
Windows 11 maakt het makkelijker voor gebruikers om te kunnen wisselen tussen verschillende virtuele bureaubladen. In Windows 10 kon je al meerdere bureaubladen aanmaken en hier tussen wisselen. Maar deze functie is gelimiteerd en bedoelt om tijdelijk meerdere werkplekken te creëren. In Windows 11 heeft Microsoft meer aandacht besteed aan multitasking en een grote update uitgevoerd bij virtuele bureaubladen.
Als je nu virtuele bureaubladen aanmaakt kun je deze volledig aanpassen aan je eigen wensen en individueel opslaan. Dit betekent in essentie dat je met één druk op de knop het thema, de kleuren, achtergrond en indeling van de pc kan veranderen. Deze virtuele bureaubladen worden ook opgeslagen op het Microsoft account en zijn dus gedeeld met al je Windows apparaten. Als je op werk bent en je wil een professioneel uitziende machine zonder afleiding, gebruik je het door jou vooringestelde werkbureaublad. Ben je thuis en wil je gamen, dan gebruik je je eigen gaming bureaublad.
Gaming
Maar jullie willen natuurlijk graag weten of Windows 11 goed is voor gamers, en er zijn wel wat interessante toevoegingen en bevindingen. In Windows 11 lijkt het er op dat opdrachten voor de processor beter worden verdeeld over meerdere kernen. Waar voorheen alleen de eerste vier kernen werden gebruikt zien we dat er nu in meer gevallen een verdeling plaatsvindt over alle kernen. Dit heeft voor veel applicaties natuurlijk voordelen, omdat die goed gebruik kunnen maken van meerdere kernen. Dat betekent wel dat (vooral voor Ryzen) de pc meer kernen moet aanspreken dan voorheen. De code van programma’s moet binnen de processor verstuurd worden naar meer locaties dan voorheen en in sommige gevallen is de cpu dus een fractie meer tijd kwijt aan het verplaatsen van deze data. Games kunnen in veel gevallen alleen goed gebruik maken van een paar kernen. Dit betekent dat er voor sommige games onnodige denkkracht word gebruikt om meerdere kernen aan te spreken. Dit klinkt natuurlijk als een nadeel, maar in de praktijk zijn de verschillen zo klein dat ze vrijwel onmeetbaar zijn. Dit kan je goed zien aan de benchmarkresultaten die gepubliceerd zijn door het YouTube kanaal Linus Tech Tips (2021).
In Assasins Creed: Valhalla zie je een zeer klein verschil, maar het is lastig te zeggen of dit door de nieuwe taakverdeling binnen de processor komt.
In F1 2021 zie je tussen Windows 10 en 11 eigenlijk geen verschillen. Met Raytracing aan is er ook geen verschil.
Hetzelfde geldt voor Forza Horizon 4 en MFS2020. De verschillen zijn vrijwel onmeetbaar.
De resultaten worden interessanter als we kijken naar een relatief oud spel zoals CS:GO. Hier zien we een groot verschil in prestaties in het nadeel van Windows 11. Blijkbaar is dit spel gevoeliger voor de andere verdeling aan taken binnen de processor.
Voor nu zou dit misschien een reden zijn om niet meteen te willen upgraden afhankelijk van de games die iemand wil spelen, we verwachten dat Microsoft in de toekomst doormiddel van updates verbeteringen aanbrengt waardoor de prestaties worden gelijk getrokken voor games zoals CS:GO. Als er in CS:GO gebruik gemaakt wordt van een zwakkere videokaart, worden de prestaties tussen Windows 10 en 11 weer gelijk. Zo kan je concluderen dat alleen de processor een rol speelt bij de vertraging.
Deze resultaten staan op het YouTube kanaal van Linus Tech Tips, als je deze zelf wil bekijken kan dat hier: Link naar Linus Tech Tips.
64bit only
Het is ook aangekondigd dat Windows 11 alleen maar beschikbaar zal zijn in de 64bit variant. Voorheen is Windows beschikbaar geweest in 32bit en 64bit. Gamers die zeer oude 32bit games spelen hoeven zich echter geen zorgen te maken, Windows 11 zal (net als voorgaande Windows) volledige compatibiliteit instellingen hebben. Dat betekent dat programma’s en games gestart kunnen worden met de instellingen en regels van oudere Windows versies.
HDR
Windows 11 introduceert ook een automatische HDR (High dynamic range) modus. In Windows 10 moesten gebruikers met HDR compatible beeldschermen handmatig HDR instellen binnen Windows als ze wilden gamen. Content die echter bedoelt is voor SDR (standard dynamic range) zag er in veel gevallen niet meer goed uit en moest deze functie handmatig uitgezet worden. Windows 11 gaat hier slimmer mee om; als de HDR functie geselecteerd wordt zal dit zich automatisch in en uit schakelen afhankelijk van de game of applicatie die dit wil gebruiken. De gebruiker moet de HDR functie natuurlijk nog wel in de game en op het monitor inschakelen.
Directstorage
De DirectX tak van Microsoft is ook al een tijdje bezig met een nieuwe techniek waarmee bestanden voor games direct worden ingeladen in het geheugen van de videokaart en vervolgens verwerkt door de videokaart zelf zonder dat er eerst iets verwerkt moeten worden door de processor.
Hierdoor laden games een stuk sneller in en is het voor game developers mogelijk om games te ontwikkelen zonder in-game laadtijden. Deze techniek is het resultaat van de grote stappen die zijn gemaakt in de snelheden van SSD’s. Moderne 4de generatie NVMe SSD’s kunnen makkelijk snelheden behalen boven de 3000Mb/s wat snel genoeg is om direct in te laden in een spel. DirectStorage wordt nu ook al gebruikt voor de Playstation 5 om de laadtijden van games stevig te verbeteren over de Playstation 4.
Toen Microsoft aangekondigde dat deze nieuwe DirectStorage functie exclusief zou zijn aan Windows 11 waren veel mensen hier niet blij mee. Door deze negatieve reacties heeft Microsoft besloten het ook uit te brengen voor Windows 10. Op Windows 11 zal DirectStorage echter het meeste effect hebben omdat er binnen Windows 11 optimalisaties zijn gemaakt op de manier waarop data wordt opgeslagen, zodat DirectStorage er efficiënter gebruik van kan maken. Deze optimalisaties zijn niet aanwezig in Windows 10.
Systeemvereisten
We gaan het natuurlijk ook hebben over het meest besproken onderwerp rondom Windows 11, namelijk wat er nodig is om het te installeren. Als we kijken op de Windows 11 pagina zien we de volgende systeemeisen:
Een aantal dingen vallen op. Het eerste is dat Windows 11 4GB ram nodig heeft over de 2GB van Windows 10. Verschillende bronnen geven aan dat deze extra GB ervoor zorgt dat het systeem vlotter aanvoelt door meer tijdelijke data op te slaan in het RAM geheugen. Gelukkig is dit niet een groot probleem, de meeste systemen hebben tegenwoordig 16GB RAM of meer en zullen ruimte genoeg hebben voor applicaties en games. De gebruikers met 8GB RAM zullen misschien willen upgraden aangezien er te weinig ruimte over zal zijn voor sommige applicaties. De 4GB RAM vereiste betekent ook dat gebruikers die virtuele Windows instanties draaien minimaal 4GB RAM moeten gebruiken per VM. Als er vijf virtuele machines worden gedraaid in Windows 10 heeft de gebruiker 10GB aan (extra) RAM nodig, in Windows 11 zal dit 20GB worden.
Ten tweede zien we dat DirectX 12 of hoger nodig is om het goed te laten draaien. Dit betekent dat oudere videokaarten niet of niet goed zullen werken met Windows 11. Waarschijnlijk zal het mogelijk zijn om het met een beetje sleutelen aan de praat te krijgen, maar dit zal na verwachting niet volledig stabiel werken.
TPM
Maar de meeste vragen en verwarring is ontstaan over de vereiste voor de TPM 2.0 (Trusted platform module), die nodig is om Windows 11 te installeren. Een TPM module zorgt ervoor dat de computer op een veilige en betrouwbare manier data encryptie en ontcijfering kan doen. De TPM staat los van de rest van het systeem waardoor de gegenereerde code niet veranderd kan worden door virussen of andere malafide software.
Windows 11 gaat de TPM gebruiken voor het nieuwe HVCI (Hyperviser-prtected code integrity) systeem. Het eerste voordeel hieraan is dat code binnen Windows beter geverifieerd wordt waardoor het veel moeilijker is voor hackers om het systeem binnen te dringen. Als extra voordeel zorgt dit ervoor dat er binnen Windows 11 een betere compatibiliteit is tussen de drivers van apparaten en de hardware zelf.
Dit klinkt natuurlijk als een groot voordeel maar toch zijn veel mensen niet blij met deze vereiste. De grootste reden hiervoor is dat veel oudere computers geen TPM hebben en ook geen mogelijkheid hebben dit toe te voegen. TPM 2.0 is uitgekomen in 2014 dus zelfs als een oudere machine een TPM heeft zal deze waarschijnlijk TPM 1.2 zijn en dus niet werken met Windows 11. Mensen met oudere computers voelen zich dus verplicht te upgraden. Upgraden is natuurlijk niet verplicht, Microsoft heeft aangegeven dan Windows 10 sowieso nog goede ondersteuning zal hebben t/m 2025.
Gelukkig hebben de meeste moderne computers de mogelijkheid voor TPM in twee vormen:
- Discrete TPM
- Firmware TPM
In het geval van discrete TPM heeft het moederbord een aansluiting waar een losse TPM op aangesloten kan worden, Firmware TPM is het verwerken van TPM functies door de processor en de chipset van het moederbord. Tussen 2014 en 2018 hebben veel moederborden de mogelijkheid gekregen om een TPM module aan te sluiten die compatible is met TPM 2.0. De modules zijn wel per merk en aansluiting afhankelijk dus, als je een Asrock moederbord hebt, moet je vrijwel zeker een Asrock TPM hebben. In de handleiding van het moederbord kan je altijd terugvinden of deze TPM heeft. De prijzen van TPM’s zijn door de aankondiging van Windows 11 zeer snel gestegen.
Gelukkig hebben veel mensen geen losse TPM nodig, want vanaf de 8ste generatie Intel en de Zen 2 architectuur van AMD hebben alle processoren ingebouwde Firmware TPM die compatible is met TPM 2.0 (vrijwel alle processoren vanaf 2018). Dus als je een computer hebt met een Intel 8000 variant of een Ryzen 2000 variant of beter hebt zit je goed. Dit is niet helemaal de harde grens, want er zijn meer processoren voor deze tijd die ook de mogelijkheid hebben voor firmware TPM, dus als je een processor hebt van voor deze generaties kan je altijd even opzoeken of TPM 2.0 alsnog mogelijk is. Microsoft heeft onlangs een aantal 7e generatie processoren toegevoegd aan de compatibiliteit lijst van Windows 11.
Je kan hier zien of je processor geschikt is voor Windows 11:
Dit is de link voor Intel processors
Dit is de link voor AMD processors
Voor zowel discrete als firmware moet de TPM functie ook nog aangezet worden in de BIOS van het moederbord. Je kan controleren of TPM is geactiveerd door in de Windows zoekbalk te zoeken naar tpm.msc:
Als dit niet is geactiveerd kan je in de BIOS van een Intel moederbord zoeken zoeken naar de PTT (Platform Trust Technology) functie en deze op enabled zetten. Bij AMD heet deze functie fTPM. In beide gevallen kan het voorkomen dat een instelling genaamd Secure Boot niet-automatisch wordt aangezet, deze zal dan handmatig op enabled gezet worden, maar dit is afhankelijk aan het moederbord.
Intel:
AMD:
YourBuild advies
Windows 11 is ontworpen voor verbeterde communicatie en introduceert interessante nieuwe functies die een betere gebruikerservaring moeten geven in een mooi nieuw jasje. Daarnaast heeft Microsoft optimalisaties gedaan aan de prestaties van het besturingssysteem moeten verbeteren. Voor gamers zal het afhankelijk zijn van de games die ze willen spelen en hoe snel Microsoft optimalisaties gaat doen aan Windows 11 om de prestaties over alle games te waarborgen. We verwachten dat DirectStorage laadtijden van games significant zal verminderen.
Microsoft heeft grote stappen genomen om te zorgen dat Windows veiliger is dan ooit tevoren. De verplichting voor een TPM module maakt het voor de oudere computers lastiger, maar waarschijnlijk zal een groot deel van Windows 10 gebruikers met een aanpassing in hun BIOS gemakkelijk kunnen upgraden naar Windows 11.
Voor alle klanten van YourBuild hebben we in ieder geval goed nieuws. Vrijwel alle systemen die ooit door YourBuild zijn gebouwd zullen makkelijk en gratis kunnen upgraden naar Windows 11. De aangegeven aanpassingen in de BIOS zullen wel nodig zijn, maar wij zullen uiteraard iedere klant helpen die wil upgraden naar Windows 11. Het is natuurlijk mogelijk dat er bugs of issues worden gevonden als grotere hoeveelheden mensen gebruik gaan maken van allerlei verschillende applicaties, dus voor professionals raden we aan toch nog even een aantal weken te wachten tot het zeker is dat jouw favoriete applicatie perfect werkt. Wij zullen waarschijnlijk zo snel mogelijk onze systemen standaard aanleveren met Windows 11, tenzij de klant andere wensen heeft.
Ben jij op zoek naar een pc die compatible is met Windows 11? Neem dan een kijkje in onze configurator!
